Zolang ik nog vrijgezel ben

‘Bedankt dat je er weer was.’ Ze geeft me een grote knuffel en een dikke zoen. Mijn “oma” is elke keer weer blij en dankbaar als ik even bij haar op visite ben geweest. Ze is niet mijn echte oma. Maar zo voelt het inmiddels wel. Sinds een half jaar bezoek ik deze lieve alleenstaande oudere mevrouw van 84 jaar. Vrijwillig, mét liefde.

Het begon allemaal eind 2016 toen ik besloot om minder te gaan werken. Een vastomlijnd plan had ik niet, maar ik wilde in elk geval minder op kantoor zijn, en meer vrijheid hebben om andere dingen te doen. Schrijven, acteren, freelancen, sporten en wie weet wat er nog meer op mijn pad zou komen. De ervaring had mij geleerd; als je ruimte creëert, komt er vanzelf iets nieuws.

Halverwege de eerste maand van mijn nieuw verworven vrijheid, zag ik een documentaire over een vluchtelingenkamp in Calais. Ik werd enorm geraakt door het gemis van vrienden en familieleden en het gebrek aan oprechte aandacht en liefde onder de bewoners. En het verlies van menselijke waardigheid tussen die tentstokken was schrijnend. Voor ik het wist struinde ik het internet af om te kijken of ik iets kon betekenen voor mensen die in zo’n situatie zitten. Geen idee of iemand hier op zat te wachten, maar ik was vastberaden iets te ondernemen.

Ik belandde op de website Rotterdammers Voor Elkaar, een plek waar Rotterdammers hulp vragen of bieden aan elkaar. Ik maakte een profiel aan, en werd direct bedolven onder de mailtjes met vragen. Een datingsite is er niks bij. Er waren zoveel mensen die hulp zoeken, van een ouderenmaatje of een gastvrouw, tot een taalcoach of een huiswerkbegeleider. Ik werd er bijna gestrest van en wist niet waar ik wel of niet op moest reageren.

Maar toen kwam er ineens een oproep dat mijn beeldscherm extra deed oplichten. Het Centrum Voor Levensvragen Rotterdam zocht voor hun project Motto vrijwilligers die op bezoek gaan bij eenzame ouderen in de wijk. De vraag was simpel, ze zochten iemand die een luisterend oor biedt aan een ouder iemand die alleen thuiswoont. Iemand die aandacht en ondersteuning geeft bij vragen die naar boven komen als het leven niet meer vanzelf spreekt. Zingeving en de daaraan gekoppelde levensvragen. Dit was precies wat ik moest doen! Ik voelde het door mijn hele lijf. Ik ging op gesprek met een van de begeleiders uit de wijk Delfshaven en kreeg alleen nog maar meer bevestiging dat ik me hiervoor wilde inzetten.

Binnen een maand stond ik dus aan de deur van een heel lieve en creatieve oude dame. Een keer in de twee weken zou ik haar gaan bezoeken.  In het begin was ik erg onrustig. Wat kan ik voor haar doen? Wilt u naar buiten, boodschappen doen, heeft u ergens hulp bij nodig?’, vroeg ik haar. ‘Moet ik helpen bij de administratie of in de keuken?’ Nee, dat hoefde allemaal niet. ‘Kom maar gewoon naar binnen meid, wil je koffie?’

Elk bezoek zitten we samen op haar bank. Zij links, ik rechts. Ze zet altijd precies genoeg water op voor twee kopjes koffie voor mij. Ze schenkt het in een bruin servies uit Volendam en verrast me afwisselend met appelflappen, kokosmakronen of roomsoesjes. Op haar eettafel naast het raam liggen naald en draad, gekleurd papier, enveloppen, lijm, en diverse printjes, motiefjes en stickers met Hartelijk Gefeliciteerd. Mevrouw is namelijk een begenadigd wenskaartenmaker. En ze kan er heerlijk over vertellen. Voor wie welke kaart is gemaakt, hoe ze vroeger een lucratieve handel had in kerstkaarten en dat ze goede zaken deed toen Feyenoord onlangs won, en er ineens weer een run was op haar Feyenoordkaarten. Ze laat me er eentje zien die ze heeft bewaard. Een rode, gevouwen kaart met een compleet Feyenoordtenue op de voorkant. Het voetbalsshirtje heeft ze er helemaal zelf op gestikt met links een wit en rechts een rood stukje stof. En een klein stropdasje in het midden. Het is een dame van details.

En dat niet alleen. Ze heeft me in de afgelopen maanden al veel van haar andere creaties en talenten laten zien. Een indrukwekkend portfolio van porseleinen poppen,  handgemaakte kaarten en sierlijk geschilderde eieren. Allemaal met dezelfde precisie en oog voor details. Een aantal eieren glimmen nog in haar kasten. Boven de bank hangt een klein vitrinekastje met haar meest dierbare exemplaren. De huishoudster mag daar met geen vinger aankomen.

We praten wat met elkaar af. Over de oorlog, over de watersnoodramp, over haar kinderen, over alle activiteiten die ze doordeweeks doet. Ik laat vooral haar aan het woord. Het gaat tenslotte niet om mij, maar om haar. Ze is nooit zielig of chagrijnig. Maar ik ben er natuurlijk niet voor niets. Ze heeft Motto geraadpleegd omdat ze eenzaam is en behoefte heeft aan iemand die er voor de gezelligheid is. Drie jaar geleden overleed haar man. En ook veel familie en vrienden om haar heen heeft ze in de afgelopen jaren verloren. Ze heeft nog wel een zoon en dochter, maar haar dochter woont ver weg in het buitenland en daar heeft ze nauwelijks contact mee. Haar zoon woont weliswaar in de buurt, maar hij leidt een druk leven met zijn werk en gezin. En hij staat wel voor haar klaar als ze erom vraagt, maar hij komt niet zomaar voor de gezelligheid. Dat is precies wat ze mist. Iemand die gewoon langskomt, de tijd voor haar neemt, en met haar kletst.

Soms vind ik het moeilijk om weer bij haar weg te gaan. Dan weet ik dat ze de verder de hele dag niemand meer ziet. Een boterham eten, wasje ophangen, een beetje knutselen en televisiekijken en dan gaat het lampje tegen 21.00 uur ongeveer wel uit. Maar de knuffel die ze me geeft als ik wegga en het gevoel dat ik iets voor haar kan betekenen, geeft mij zoveel voldoening. Ik doe misschien niet veel, maar ik kan een pleistertje zijn op haar eenzaamheid. En ik weet dat ze daardoor in elk geval voor de rest van de dag weer nieuwe energie en zin heeft. ‘Tot over twee weken! Als ik de galerij afloop, blijft ze altijd wachten in haar deuropening.’ Ze blijft me uitzwaaien tot ik in de lift stap.

De mevrouw op de foto is niet de mevrouw uit mijn verhaal. De foto komt van Pixabay.